Chăm Sóc Bệnh Nhân Tai Biến Liệt Nửa Người Thế Nào Đúng Cách?

Tai biến mạch máu não là một trong những căn bệnh phổ biến hiện nay. Bệnh thường để lại không ít những di chứng nguy hiểm, trong đó có tình trạng liệt nửa người, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, chăm sóc bệnh nhân tai biến liệt nửa người là điều vô cùng cần thiết. 

Bệnh nhân liệt nửa người gặp những bất tiện gì?

Bệnh nhân tai biến liệt nửa người thường xảy ra các triệu chứng như yếu chân tay, không cử động được, đau mỏi cơ, mất phương hướng, méo miệng, hụt hơi… Tình trạng này khiến người bệnh không thể tự đi lại như bình thường mà chỉ nằm yên một chỗ.

Khi đó, bệnh nhân liệt nửa người sẽ gặp nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày như:

• Khó khăn khi di chuyển: Hội chứng liệt xảy ra khi các bộ phận cơ thể bị suy yếu. Nguyên nhân là do tai biến tắc mạch máu não làm tổn thương đến cột sống. Người bị liệt không thể tự di chuyển mà cần đến sự giúp đỡ của gia đình.
• Loét da: Bệnh nhân tai biến liệt nửa người thường phải nằm trên giường trong một thời gian dài nên vùng da bị ẩm, dẫn đến loét da. Điều này khiến người thân phải mất thời gian và công sức để chăm sóc.
• Mặc cảm: Việc phải nằm một chỗ, mọi sinh hoạt cá nhân đều phụ thuộc vào người khác khiến người bị liệt có tâm lý mặc cảm, cho rằng mình là gánh nặng của gia đình. Họ luôn có cảm giác buồn, suy nghĩ tiêu cực và cơ đơn.
• Tiểu tiện không tự chủ: Người bị liệt hầu hết sẽ mất cảm giác ở phần thân dưới, dẫn đến tình trạng đi vệ sinh không tự chủ. Nếu không được vệ sinh sạch sẽ, có thể gây tình trạng nhiễm khuẩn.

Chăm sóc bệnh nhân tai biến liệt nửa người thế nào?

Để bệnh nhân tai biến liệt nửa người sớm hồi phục, việc chăm sóc đúng cách là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý trong quá trình chăm sóc bệnh nhân liệt nửa người không thể bỏ qua:

Đảm bảo chế độ dinh dưỡng

Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp là điều cần thiết với bệnh nhân liệt nửa người. Họ có thể mắc một số bệnh như tiểu đường, béo phì nếu chế độ ăn quá nhiều chất. Ngược lại, chế độ ăn không đủ dinh dưỡng sẽ khiến bệnh nhân suy giảm miễn dịch.

Nguyên tắc dinh dưỡng trong bữa ăn của bệnh nhân tai biến liệt nửa người phải đảm bảo các nhóm chất dinh dưỡng như đạm từ động vật (cá, thịt nạc, sữa…), vitamin có trong rau và trái cây, chất béo từ thực vật… Ngoài ra, có thể bổ sung thêm dưỡng chất từ sữa dành cho người tai biến.

XEM THÊM: Cách Sơ Cứu Tai Biến Tại Nhà Và Lưu Ý Không Thể Bỏ Qua

Thức ăn cho người bệnh không chỉ đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng mà còn phải mềm và dễ tiêu. Người thân có thể nấu cháo mềm và chia nhỏ nhiều bữa trong ngày. Nếu bệnh nhân tự ăn được, có thể chọn thức ăn hợp khẩu vị của người bệnh. Hãy để bệnh nhân ăn từ từ, tránh ép vì có thể gây nghẹn hoặc sặc. Nếu bệnh nhân mắc thêm một số bệnh lý như tăng huyết áp, đái tháo đường thì cần ăn đúng chế độ quy định.

Vệ sinh cá nhân

Người nhà cần chú ý vệ sinh cho bệnh nhân liệt nửa người sạch sẽ, chú ý đánh răng, rửa mặt, tắm rửa, gội đầu 1 – 2 lần mỗi tuần. Việc bệnh nhân không thể tự tiểu tiện dễ gây viêm đường tiết niệu. Vì thế, cách tốt nhất là đóng bỉm, lót giấy thấm. Bệnh nhân nam có thể dùng ống tiểu. Lưu ý vệ sinh cẩn thận,lau khô sau khi đại tiện.

Đề phòng loét da

Bệnh nhân liệt nửa người nằm lâu dễ dấn đến nguy cơ loét da. Vì vậy, để chống loét da, cần cho bệnh nhân nằm trên đệm hơi hoặc đệm nước, thường xuyên thay đổi điểm tỳ cho bệnh nhân. Sau khoảng 2 giờ thì trở mình cho bệnh nhân một lần, tử nằm nghiêng sang nằm ngửa hoặc từ nghiêng trái sang phải. Hàng ngày có thể xoa bóp vùng bị tỳ đè nhiều nhưng không xoa bóp mạnh gây trợt da.

Tại vùng da bị tỳ đè nhiều nên lau bằng khăn ấm mỗi ngày, sau đó lau khô bằng khăn mềm sạch. Nên kiểm tra hàng ngày xem có xuất hiện các dấu hiệu chớm loét không như ngứa, đau, màu da thay đổi…Ngay khi có dấu hiệu cần kê gối, đệm mềm tại vị trí đó để tránh tỳ đè thêm.

Đề phòng biến chứng về hô hấp

Các bệnh lý về đường hô hấp cũng khá phổ biến ở bệnh nhân tai biến nhẹ hoặc nặng với di chứng bị liệt nửa người. Việc nằm lâu, ít vận động có thể gây ra tình trạng ứ đọng đờm dãi, khiến bệnh nhân tắc nghẽn đường thở. Do đó, cần cho bệnh nhân ngồi dậy, vỗ rung vùng lưng để khạc đờm ra.

Thường xuyên xoa bóp nhẹ nhàng

Người thân có thể xoa bóp nhẹ nhàng tay, chân, lưng hoặc trán cho bệnh nhân. Hàng ngày cho bệnh nhân tập co duỗi các ngón tay, ngón chân, khớp tay, khớp chân. Cùng với đó nên cho bệnh nhân tập luyện các bài tập tay cho người tai biến, bài tập vận động giúp hỗ trợ phục hồi chức năng cơ thể. Tuy nhiên, dựa vào tình trạng bệnh mà lựa chọn bài tập phù hợp.

ĐỌC THÊM: Người Tai Biến Bị Phù Chân: Nguyên Nhân Và Cách Cải Thiện

Việc chăm sóc bệnh nhân tai biến liệt nửa người đòi hỏi nhiều nỗ lực từ phía người thân và gia đình. Để không ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt, cần lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân chu đáo, phù hợp.