Huyệt Hoàn Khiêu: Cách Xác Định & Ứng Dụng Trong Điều Trị

Huyệt Hoàn Khiêu nằm ở vùng mông, được dùng trong Y học cổ truyền để điều trị các bệnh lý liên quan đến mông, đùi và chân. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt, giúp người bệnh có thể cải thiện sức khỏe hiệu quả nhất.

Huyệt Hoàn Khiêu là gì?

Huyệt Hoàn Khiêu là một huyệt đạo quan trọng, được biết đến với nhiều tên gọi khác như huyệt Bận Cốt, huyệt Bể Xu, huyệt Hoàn Cốc, huyệt Khu Trung, huyệt Bể Yến, huyệt Phân Trung, và huyệt Tẩn Cốt. Tên gọi “Hoàn Khiêu” xuất phát từ nghĩa “Khiêu” là chân và “Hoàn” là vòng ngược lại về phía mông.

Huyệt được mô tả trong Giáp Ất Kinh và sở hữu các đặc tính sau:

• Là huyệt đạo thứ 30 trong kinh Đởm.
• Nằm trong nhóm huyệt Hồi Dương Cửu Châm, có tác dụng phục hồi và nâng cao chính khí.
• Là huyệt Hội nằm trong kinh túc Thái Dương và túc Thiếu Dương.
• Nhận được một mạch phụ của Túc Thái Dương kinh, xuất phát từ Biệt Túc Thiếu Dương kinh. Mạch phụ này đi đến vùng sinh thực khí tại xương mu và liên lạc với Túc Quyết Âm kinh tại huyệt Khúc Cốt (Nh.2).

Cách xác định huyệt Hoàn Khiêu

Có hai cách để xác định vị trí huyệt đạo Hoàn Khiêu, cụ thể như sau:

Cách 1: Tư thế nằm nghiêng

• Nằm nghiêng người, co chân trên lại và duỗi thẳng chân dưới.
• Sờ tìm mấu chuyển lớn của xương đùi (mấu xương lồi lên ở phía ngoài khớp háng).
• Sờ tìm khe xương cùng (khe lõm chạy dọc giữa hai bên mông).
• Vẽ một đường thẳng nối giữa mấu chuyển lớn và khe xương cùng.
• Huyệt nằm ở vị trí 1/3 ngoài của đường thẳng này, tính từ mấu chuyển lớn.

Cách 2: Tư thế nằm sấp

• Nằm sấp, co chân lại sao cho gót chân chạm vào mông.
• Huyệt Hoàn Khiêu nằm ở vị trí tiếp xúc giữa gót chân và mông.

Tác dụng trị bệnh của huyệt

Huyệt Hoàn Khiêu (GB30) là một trong những huyệt quan trọng trong châm cứu và bấm huyệt. Tác dụng chính của huyệt này bao gồm:

• Giảm đau: Thường được sử dụng để giảm đau vùng lưng, hông và chân. Đặc biệt hiệu quả trong điều trị đau thần kinh tọa.
• Cải thiện tuần hoàn máu: Kích thích huyệt giúp tăng cường lưu thông máu, giảm tắc nghẽn và cải thiện chức năng của cơ và khớp.
• Thư giãn cơ: Giúp làm giảm căng thẳng cơ bắp, giảm co cứng và căng thẳng ở vùng hông.
• Điều hòa khí huyết: Cân bằng năng lượng cơ thể, hỗ trợ trong việc điều trị các vấn đề về tiêu hóa và bài tiết.
• Hỗ trợ điều trị các vấn đề sinh lý: Giúp cải thiện sức khỏe sinh lý ở nam và nữ, hỗ trợ trong điều trị các rối loạn về chức năng sinh dục.

Việc áp dụng châm cứu hoặc bấm huyệt tại huyệt nên được thực hiện bởi các chuyên gia y học cổ truyền để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Ứng dụng trong việc trị bệnh

Trong Y học cổ truyền, huyệt đạo Hoàn Khiêu được sử dụng phổ biến trong châm cứu và bấm huyệt để điều trị bệnh. Châm cứu thường mang lại hiệu quả cao hơn do tác động sâu, nhưng bấm huyệt cũng là lựa chọn phổ biến vì đơn giản và có thể tự thực hiện tại nhà.

Phương pháp châm cứu

Châm cứu yêu cầu kỹ thuật và chuyên môn cao, do đó cần được thực hiện bởi thầy thuốc hoặc bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Dưới đây là hướng dẫn châm cứu huyệt đạo Hoàn Khiêu chi tiết nhất:

• Xác định vị trí huyệt.
• Châm cứu: Sử dụng kim châm thẳng vào huyệt với độ sâu từ 2 – 3 thốn hoặc hướng mũi kim về phía hai bên.
• Cứu: Thực hiện cứu từ 5 – 10 tráng và ôn cứu từ 10 – 15 phút theo chỉ định của thầy thuốc.

Phương pháp bấm huyệt

Bấm huyệt là kỹ thuật tác động lên huyệt đạo bằng ngón tay hoặc các dụng cụ hỗ trợ. Giúp đả thông kinh mạch, tăng cường sức khỏe và cải thiện chức năng tạng phủ, cách thực hiện như sau:

• Xác định vị trí huyệt đạo Hoàn Khiêu.
• Bấm huyệt: Dùng đầu ngón tay ấn vào vị trí huyệt đạo liên tục trong 2 – 3 phút. Ban đầu có thể cảm thấy hơi tê bì ở khu vực mông và chân, sau đó sẽ dễ chịu hơn.

Thực hiện bấm huyệt mỗi ngày 1 – 2 lần cho đến khi các triệu chứng ở vùng mông, thắt lưng và chân hoàn toàn biến mất.

Cách phối huyệt Hoàn Khiêu trong điều trị bệnh

Việc phối hợp các huyệt đạo với nhau sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị. Dưới đây là các cách phối trong điều trị theo các tài liệu châm cứu uy tín:

• Đùi đau, thắt lưng đau và liệt chi dưới: Phối hợp với Dương Lăng Tuyền và Tuyệt Cốt (Châm Cứu Học Thượng Hải).
• Viêm khớp háng: Kết hợp với Dương Lăng Tuyền, Cư Liêu và Tuyệt Cốt (Châm Cứu Học Thượng Hải).
• Đau thần kinh tọa: Phối với Trật Biên, Ủy Trung và Bạch Hoàn Du (Châm Cứu Học Thượng Hải).
• Đau bụng hành kinh: Kết hợp với Nội Đình (Tư Sinh Kinh).
• Đau thắt lưng, đau sườn ngực và đau đầu gối: Phối hợp với Chí Âm (Tư Sinh Kinh).
• Chứng nuy có thấp nhiệt, huyết hư, đờm, khí suy: Kết hợp với Phế Du, Túc Tam Lý và Trung Độc (Châm cứu Tụ Anh).
• Tê chân: Phối với Dương Lăng Tuyền, Chí Âm, Dương Phụ và Thái Khê (Châm cứu Tụ Anh).
• Phong thấp thể hàn: Kết hợp với Dương Lăng Tuyền (Thiên Tinh Bí Quyết).
• Đau thần kinh ngoài da ở đùi: Phối hợp với Dương Lăng Tuyền, Trung Độc và Phong Thị (Trung Quốc Châm Cứu Học).
• Đau mông đùi: Kết hợp với Hậu Khê (Bách Chứng Phú).

Huyệt Hoàn Khiêu là một huyệt đạo quan trọng trong Y học cổ truyền, có tác dụng chữa trị nhiều bệnh lý. Việc hiểu rõ vị trí, công dụng và phương pháp day bấm huyệt này có thể giúp cải thiện sức khỏe và giảm thiểu các triệu chứng đau nhức hiệu quả. Hãy áp dụng đúng kỹ thuật và tham khảo ý kiến chuyên gia để đạt được kết quả tốt nhất.

Xem Thêm:

• Huyệt Yêu Nhãn Là Gì? Vị Trí, Tác Dụng Của Huyệt
• Huyệt Thừa Tương Là Gì? Cách Tác Động Cho Hiệu Quả Tốt