Huyệt Khí Xung: Vị Trí, Tác Dụng Và Cách Khai Thông Trị Bệnh

Huyệt Khí Xung là huyệt thứ 30 của kinh Vị, nằm ở vùng bụng dưới và có liên quan chặt chẽ đến các cơ quan sinh dục và đường tiết niệu. Vậy cụ thể huyệt đạo này có những tác dụng gì? Cách khai thông huyệt thế nào để phát huy tối đa lợi ích cho sức khỏe? Chuyên gia tại Đông Phương Y Pháp sẽ giải đáp toàn bộ các vấn đề này trong bài viết sau đây.

Huyệt Khí Xung là gì?

Huyệt Khí Xung có xuất xứ từ Giáp Ất Kinh. Tên huyệt có ý nghĩa đặc biệt trong Y học cổ truyền, phản ánh vai trò và vị trí của huyệt này trong hệ thống kinh mạch:

“Khí”: Chỉ năng lượng sinh khí, dòng khí lưu thông trong cơ thể. Huyệt này liên quan đến sự điều hòa khí huyết trong kinh Vị và mạch Xung.
“Xung”: Nghĩa là xung động hoặc bùng phát, thể hiện sự vận chuyển mạnh mẽ của khí. Huyệt cũng nằm trên mạch Xung, một trong tám mạch kỳ kinh có nhiệm vụ điều hòa và lưu thông khí huyết toàn thân.

Do đó, tên “Khí Xung” thể hiện rõ vai trò của huyệt trong việc điều hòa và kích thích khí huyết, đặc biệt là khí ở vùng bụng dưới và các cơ quan sinh dục.

Ngoài ra, huyệt còn có những tên gọi khác như huyệt Dương Hy, huyệt Khí Nhai, huyệt Khí Vệ, huyệt Dương Thỉ.

Một số đặc tính nổi bật của huyệt đạo Khí Xung bao gồm:

Là huyệt thuộc Mạch Xung.
Là huyệt thứ 30 trên kinh Vị.
Huyệt Tản khí lên trên.

Vị trí của huyệt Khí Xung

Huyệt Khí Xung nằm ở vùng bụng dưới, gần khu vực khớp háng. Để xác định chính xác, bạn nên nằm ngửa trên một mặt phẳng và thư giãn cơ bụng, sau đó thực hiện các bước sau:

Tìm vị trí rốn: Xác định vị trí rốn trên bụng. Đây sẽ là điểm mốc để đo các khoảng cách cần thiết.
Đo 5 thốn xuống dưới rốn: Sử dụng ngón tay để đo khoảng cách 5 thốn xuống dưới rốn. Một thốn tương đương với chiều rộng của 3 ngón tay (ngón trỏ, ngón giữa và ngón áp út) đặt cạnh nhau.
Đo 2 thốn ra ngang: Từ điểm đã đo được ở bước 2, đo tiếp 2 thốn theo chiều ngang, ra phía bên phải hoặc bên trái của đường trung tuyến của bụng (tùy thuộc vào việc bạn muốn xác định huyệt Khí Xung bên phải hay bên trái).
Xác định vị trí huyệt: Điểm giao nhau giữa đường đo 5 thốn xuống dưới rốn và đường đo 2 thốn ra ngang chính là vị trí của huyệt Khí Xung.

Giải phẫu vị trí huyệt:

Dưới da tại vị trí huyệt đạo là bờ ngoài của cơ thẳng to, cân cơ chéo to, cân cơ chéo bé của bụng với cơ ngang bụng, mạc ngang, phúc mạc. Trong ổ bụng là ruột non, bàng quang khi đầy, tử cung khi có thai từ 2 – 3 tháng.
Thần kinh vận động cơ vùng huyệt là 6 dây thần kinh gian sườn dưới cùng với dây thần kinh bụng – sinh dục.
Da vùng huyệt đạo sẽ chịu sự chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L1.

Tác dụng của huyệt Khí Xung đối với sức khỏe

Huyệt Khí Xung có tác dụng quan trọng trong điều trị các bệnh lý liên quan đến sinh lý và bệnh thoát vị đĩa đệm. Dưới đây là phân tích chi tiết về tác dụng của huyệt đạo này:

Đối với sức khỏe sinh lý:

Giảm viêm và đau sưng tinh hoàn: Huyệt Khí Xung nằm trên kinh Vị, khi kích thích huyệt giúp khai thông khí huyết, giảm đau và giảm sưng vùng tinh hoàn và phần sinh dục ngoài. Từ đó hỗ trợ điều trị các bệnh lý như viêm tinh hoàn hoặc các vấn đề về tuyến tiền liệt.
Điều trị kinh nguyệt không đều: Huyệt giúp cân bằng khí huyết, hỗ trợ điều trị các trường hợp kinh nguyệt không đều hoặc các bệnh lý phụ khoa như đau bụng kinh, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Ngăn chặn và giảm triệu chứng rong kinh: Bằng cách kích thích huyệt đạo Khí Xung, có thể điều chỉnh lưu lượng máu và ngăn chặn hiện tượng rong kinh (kinh nguyệt kéo dài) thông qua việc điều hòa khí huyết, làm giảm sự chảy máu quá mức và cải thiện sức khỏe phụ nữ.
Tăng cường sinh lý: Huyệt có tác dụng tăng cường sức mạnh sinh lý, hỗ trợ điều trị các vấn đề sinh dục ở cả nam và nữ như yếu sinh lý, đau nhức bộ phận sinh dục do khí trệ hoặc huyết ứ.

Đối với bệnh thoát vị:

Điều trị thoát vị: Thoát vị thường liên quan đến sự suy giảm khí ở vùng hạ tiêu, dẫn đến sự di chuyển bất thường của nội tạng. Huyệt Khí Xung giúp điều hòa khí hạ tiêu, tăng cường lực cơ bắp và các cơ quan nội tạng, ngăn chặn sự phát triển của thoát vị hoặc giúp giảm triệu chứng bệnh.
Hỗ trợ phục hồi: Huyệt Khúc Sai giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, hỗ trợ quá trình phục hồi sau phẫu thuật thoát vị.

Huyệt đạo hỗ trợ điều trị bệnh về sinh lý như đau bụng kinh

Hướng dẫn kỹ thuật châm cứu, bấm huyệt Khí Xung

Để phát huy tối đa tác dụng đối với sức khỏe của huyệt Khí Xung, cần đảm bảo tác động châm cứu, bấm huyệt đạo đúng kỹ thuật. Đặc biệt cần trang bị kỹ năng xử lý khi ngộ châm nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe.

Kỹ thuật châm cứu, bấm huyệt

Chuyên gia hướng dẫn các bước tiến hành châm cứu và day bấm huyệt đạo đúng kỹ thuật như sau:

Kỹ thuật châm cứu:

Bước 1: Dùng kim châm vào huyệt với độ sâu từ 0.5 đến 1 thốn, hướng mũi kim về phía cơ quan sinh dục. Khi châm đúng, bệnh nhân sẽ cảm thấy có sự căng tức và cảm giác lan tỏa xuống vùng sinh dục.
Bước 2: Cứu từ 3 – 5 tráng hoặc ôn cứu từ 5 – 10 phút để hỗ trợ lưu thông khí huyết và giảm đau.

Kỹ thuật bấm huyệt:

Bước 1: Sử dụng ngón cái hoặc ngón trỏ để day ấn vào huyệt Khí Xung.
Bước 2: Thực hiện day ấn nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ với áp lực vừa phải trong khoảng 1 – 2 phút. Lặp lại kỹ thuật này từ 2 – 3 lần mỗi ngày để cải thiện sức khỏe tốt nhất.

Châm cứu huyệt cần được thực hiện bởi chuyên gia

Cách xử lý khi ngộ châm

Không châm kim quá sâu tại vị trí huyệt đạo Khí Xung vì có thể ảnh hưởng đến các cơ quan như dây dẫn tinh (ở nam) và dây dẫn trứng (ở nữ). Trường hợp ngộ châm gây đau cơ quan sinh dục sẽ tiến hành cấp cứu như sau:

Bước 1: Xác định huyệt Phong Long nằm ở mặt trước ngoài của cẳng chân, cách mắt cá ngoài khoảng 8 thốn (Lấy mốc từ bờ dưới của xương bánh chè, đo xuống khoảng 8 thốn dọc theo bờ trước xương chày, sau đó ra ngoài khoảng 1.5 thốn chính là huyệt đạo cần tìm).
Bước 2: Dùng kim châm vào huyệt đạo với độ sâu 1 thốn.
Bước 3: Vê kim vào trong 30 phút, sau đó rút kim ra 5 phân.
Bước 4: Vê kim tiếp theo lại hướng ra bên ngoài trong khoảng 30 phút.
Bước 5: Tiếp tục châm vào huyệt với độ sâu 5 phân xong rút nhanh ra.
Bước 6: Dùng bông ấn vào vị trí huyệt này để tránh chảy máu.

Ngoài ra, hướng dẫn về một số cách xử lý khi gặp biến chứng sau châm cứu, bấm huyệt đạo Khí Xung như sau:

Chảy máu: Nếu có chảy máu sau khi châm cứu, ấn nhẹ vào vị trí châm cứu bằng bông gòn vô trùng để cầm máu.
Nhiễm trùng: Có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ, đau hoặc sốt, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.
Ngất xỉu: Một số người cảm thấy chóng mặt hoặc ngất xỉu trong quá trình châm cứu. Nếu bạn cảm thấy không khỏe, hãy thông báo ngay cho chuyên gia y tế.

Hướng dẫn phối huyệt Khí Xung

Tùy thuộc vào tình trạng và mục tiêu điều trị cụ thể, huyệt Khí Xung có thể mang lại hiệu quả điều trị cao hơn khi kết hợp với các huyệt đạo tương hợp. Dưới đây là phác đồ phối huyệt đạo Khúc Sai được ghi chép trong Y thư cổ:

Phối với huyệt đạo Chương Mô: Điều trị chứng bệnh không nằm được (theo Tư Sinh Kinh).
Phối với huyệt đạo Cự Hư Hạ Liêm + huyệt đạo Cự Hư Thượng Liêm + huyệt đạo Tam Lý: Điều trị tả nhiệt trong Vị (theo Nội Kinh Tố Vấn).
Phối với huyệt đạo Bàng Quang Du + huyệt đạo Hạ Liêu + huyệt đạo Cư Liêu + huyệt đạo Thượng Liêu + huyệt đạo Yêu Du + huyệt đạo Trường Cường: Điều trị lưng đau (theo Thiên Kim Phương).
Phối với huyệt đạo Chương Môn + huyệt đạo Tứ Mãn + huyệt đạo Nhiên Cốc: Điều trị tiểu buốt (theo Thiên Kim Phương).
Phối với huyệt đạo Quan Nguyên + thấu huyệt đạo Trung Cực + huyệt đạo Tam Âm Giao: Điều trị đường tiểu viêm (theo Châm Cứu Học Thượng Hải).
Phối với huyệt đạo Thái Xung + huyệt đạo Khúc Tuyền: Điều trị thoát vị (theo Châm Cứu Học Thượng Hải).

Bài viết này đã cung cấp cái nhìn tổng quan về vị trí, kỹ thuật tác động và các ứng dụng của huyệt Khí Xung trong điều trị bệnh, cải thiện sức khỏe. Cần lưu ý rằng việc áp dụng các liệu pháp liên quan đến huyệt nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế có trình độ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Xem Thêm:

Huyệt Khúc Tân Ở Đâu? Khám Phá Tác Dụng Và Cách Phối Huyệt

Huyệt Khúc Sai: Vị Trí Và Cách Châm Cứu Trị Đau Đầu, Nghẹt Mũi