Huyệt Ngọc Đường: Vị Trí, Cách Tác Động Và Phối Huyệt Trị Bệnh

Trong Y học, huyệt Ngọc Đường được xem như một viên ngọc quý nằm trên đường kinh Nhâm, có khả năng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến phổi. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về huyệt đạo này, từ vị trí, ý nghĩa tên gọi cho đến tác dụng và cách thức khai thông, giúp bạn trang bị kiến thức hữu ích trong quá trình ứng dụng cải thiện sức khỏe.

Huyệt Ngọc Đường là gì?

Để hiểu rõ hơn về huyệt Ngọc Đường, trong cuốn Trung Y Cương Mục đã phân tích chi tiết ý nghĩa tên huyệt và các đặc tính nổi bật như sau:

Ý nghĩa tên huyệt: Ngọc” tượng trưng cho sự quý giá, “Đường” chỉ cung điện, nơi ở của vua chúa. Tên gọi này ngụ ý huyệt Ngọc Đường là nơi quan trọng, có giá trị như viên ngọc, liên quan đến Tâm (tạng quan trọng nhất, ví như vua) và Phế (tạng bảo vệ Tâm như lọng che).

Tên gọi khác: Ngọc Anh.

Xuất xứ: Nan 31 (Nan Kinh).

Đặc tính:

• Huyệt thứ 18 thuộc mạch Nhâm.
• Là huyệt tập trung khí của Can.

Vị trí huyệt Ngọc Đường

Huyệt Ngọc Đường nằm trên đường trung tâm của ngực, cách huyệt Chiên Trung 1.6 thốn về phía trên, ngang với khoảng liên sườn thứ 3 và 4.

Cách xác định huyệt:

• Bước 1: Xác định huyệt Chiên Trung nằm ở trung điểm của đường nối hai núm vú.
• Bước 2: Từ huyệt Chiên Trung, đo lên trên 1.,6 thốn (khoảng 4 khoát ngón tay của người bệnh) để tìm huyệt Ngọc Đường.

Đặc điểm giải phẫu:

• Dưới da là xương ức.
• Da vùng huyệt đạo chịu sự chi phối bởi tiết đoạn của dây thần kinh D3.

Tác dụng của huyệt Ngọc Đường

Huyệt Ngọc Đường nằm trên đường kinh Nhâm và liên quan mật thiết đến Tâm và Phế, có tác dụng tích cực trong hỗ trợ điều trị các bệnh lý về phổi và ngực như:

Điều trị viêm phế quản

• Giảm ho và long đờm: Huyệt Ngọc Đường giúp điều hòa khí của Phế, làm thông thoáng đường thở, giảm ho và giúp long đờm dễ dàng hơn.
• Ngăn ngừa viêm: Tác động vào huyệt này có thể giúp ngăn ngừa và giảm viêm nhiễm ở đường hô hấp, từ đó cải thiện các triệu chứng như đau ngực, khó thở.

Hỗ trợ điều trị lao phổi

• Tăng cường chức năng phổi: Châm cứu hoặc bấm huyệt giúp tăng cường chức năng phổi, cải thiện khả năng trao đổi khí, hỗ trợ quá trình phục hồi của bệnh nhân lao phổi.
• Giảm ho ra máu: Huyệt Ngọc Đường khi được kích thích đúng cách sẽ giúp cầm máu, giảm triệu chứng ho ra máu thường gặp ở bệnh nhân lao phổi.

Giảm triệu chứng viêm màng phổi

• Giảm đau: Kích thích huyệt có thể giúp giảm đau ngực do viêm màng phổi gây ra.
• Giảm khó thở: Huyệt có tác dụng điều hòa khí huyết trong cơ thể, giúp tăng cường lưu thông máu và khí đến phổi, từ đó cải thiện triệu chứng khó thở ở bệnh nhân viêm màng phổi.

Hướng dẫn châm cứu và bấm huyệt Ngọc Đường

Dưới đây là hướng dẫn cụ thể về cách châm cứu và bấm huyệt Ngọc Đường để đạt hiệu quả tốt nhất.

Châm cứu huyệt Ngọc Đường

Châm cứu là phương pháp điều trị sử dụng kim châm vào huyệt đạo để điều chỉnh năng lượng (Khí) và cân bằng âm dương, giúp cải thiện chức năng cơ quan, giảm đau và hỗ trợ điều trị bệnh.

Kỹ thuật châm kim:

• Góc châm: Châm kim theo góc chếch khoảng 30 – 45 độ so với bề mặt da.
• Độ sâu: Đưa kim vào với độ sâu khoảng 0.3 đến 0.5 thốn (khoảng 0.8 – 1.3 cm), tùy thuộc vào cấu trúc cơ thể bệnh nhân.
• Thời gian giữ kim: Giữ kim tại vị trí châm trong khoảng 15 phút, tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý.
• Cứu ngải (nếu áp dụng): Thực hiện cứu ngải trên huyệt 3 mòi (tương đương 10 – 15 phút).

Lưu ý khi châm cứu:

• Đảm bảo vệ sinh: Sử dụng kim châm cứu chuyên dụng, đảm bảo vô trùng hoàn toàn. Đồng thời vệ sinh vùng da xung quanh huyệt bằng dung dịch sát khuẩn (cồn y tế) để tránh nhiễm trùng.
• Thận trọng ở trẻ em: Khi châm cứu ở trẻ em, cần thận trọng do xương ức của trẻ còn mềm, dễ bị tổn thương.

Bấm huyệt Ngọc Đường

Là phương pháp điều trị bằng cách ấn vào điểm huyệt, thúc đẩy tuần hoàn máu và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Kỹ thuật bấm huyệt:

• Áp lực bấm: Dùng ngón tay cái hoặc ngón trỏ ấn nhẹ nhàng vào huyệt đạo..
• Thời gian bấm: Giữ lực bấm trong khoảng 1 – 2 phút, có thể kết hợp với các động tác xoay tròn hoặc nhấn thả để tăng hiệu quả.
• Tần suất: Bấm huyệt 2 – 3 lần mỗi ngày, tùy vào mức độ triệu chứng và cảm giác của người bệnh.

Lưu ý khi bấm huyệt: 

• Điều chỉnh lực đạo: Điều chỉnh áp lực phù hợp với ngưỡng chịu đựng của người bệnh để tránh gây đau đớn hoặc khó chịu
• Theo dõi phản ứng: Luôn theo dõi phản ứng của người bệnh trong suốt quá trình bấm huyệt để điều chỉnh kỹ thuật kịp thời nếu cần.

Hướng dẫn phối huyệt

Trong Đông y, huyệt Ngọc Đường được phối hợp cùng một số huyệt đạo dưới đây nhằm tăng hiệu quả điều trị bệnh.

• Phối cùng huyệt đạo Thượng Quản + huyệt đạo Bất Dung + huyệt đạo Cách Du: Có tác dụng điều trị ho ra máu, đờm nhiều.
• Phối cùng huyệt đạo Chiên Trung + huyệt đạo Liệt Khuyết + huyệt đạo Xích Trạch: Được ứng dụng trong điều trị chứng bệnh ho suyễn.
• Phối cùng huyệt đạo Cự Khuyết + huyệt đạo Khích Môn: Điều trị tình trạng đau ngực.
• Phối cùng huyệt đạo Thiên Dột + huyệt đạo Liêm Tuyền: Điều trị sưng tắc họng.

Châm cứu và bấm huyệt Ngọc Đường là những phương pháp hiệu quả trong hỗ trợ điều trị các bệnh lý về phổi và ngực. Để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả chữa bệnh tốt nhất, bạn nên tìm đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị bởi các chuyên gia có kinh nghiệm.

Xem Thêm:

• Huyệt Nhị Bạch: Vị Trí, Kỹ Thuật Khai Thông Và Phối Huyệt
• Huyệt Nha Thống: Vị Trí Và Cách Châm Cứu Chữa Đau Răng