Huyệt Tất Nhãn ở đâu? Phối hợp huyệt như thế nào để chữa bệnh?

Huyệt Tất Nhãn là huyệt đạo đóng vai trò tất yếu, tác động đến khả năng vận động của cơ chân. Tìm hiểu vị trí, cách xác định huyệt và hướng dẫn châm cứu, bấm huyệt chữa bệnh dưới bài viết này

Huyệt Tất Nhãn là gì? Cách xác định huyệt

Trong hệ thống huyệt đạo trên cơ thể người có hàng trăm huyệt, người xưa thường dựa vào vị trí, hình dạng cơ quan trên cơ thể có huyệt đạo đó, công dụng trị bệnh của huyệt để đặt tên cho dễ ghi nhớ

Huyệt này còn được gọi là huyệt Tất Mục. Tên gọi này bắt nguồn từ vị trí của huyệt: huyệt ở mé trong, khe của khu vực xương đầu gối, khu vực này có hình dáng tương tự mắt của bò (còn gọi là Mục) nên huyệt có tên là Tất Nhãn hay Tất Mục.

Đồng thời, theo tài liệu Đông y cổ truyền, khi hình dung đầu gối có hình dạng tương tự khuôn mặt của bò thì huyệt Tất Nhãn nằm ở hai con mắt. Theo đó, huyệt nằm mé trong đầu gối được gọi tên là Nội Tất Nhãn và huyệt nằm mé ngoài của đầu gối được gọi là Ngoại Tất Nhãn (huyệt Độc Tỵ)

Bài viết này chủ yếu đề cập đến vị trí, chức năng và tác dụng của huyệt Nội Tất Nhãn. Huyệt này có xuất xứ thiên Kim phương với đặc tính Kỳ huyệt.

Theo Y học giải phẫu huyệt:

Dưới biểu bì (da) vùng huyệt là hõm giữa gân cơ may và xương bánh chè của cơ bốn đầu đùi. Gồm có khe của khớp xương đùi, xương bánh chè và xương chày. Dây thần kinh vận động của cơ là nhánh dây thần kinh ở đùi.

Hướng dẫn cách xác định huyệt Tất Nhãn

Định nghĩa theo sách “Linh khu thiên Cửu châm thập nhị nguyên” thì huyệt đạo là nơi hoạt động vào – ra của thần khí, luân chuyển lẫn nhau. Các huyệt đạo được phân bổ “rải khắp” trên cơ thể.

Ngoài ra, huyệt đạo còn được xem là nơi khí của kinh lạc, tạng phủ, gân cơ xương khớp hội tự lại tỏa ra bên ngoài cơ thể.

Mỗi huyệt có vị trí cố định và giữ vai trò chi phối dây thần kinh vận động của các cơ quan trên cơ thể. Vì thế mà việc xác định vị trí huyệt chính xác là hết sức quan trọng, giúp chúng ta sử dụng huyệt đúng cách khi điều trị bệnh.

Xác định vị trí huyệt Tất Nhãn theo hai cách:

• Quan sát bên ngoài: Huyệt này ở chỗ lõm hai mé đầu gối
• Nhận biết dựa vào cử động: Bệnh nhân ngồi co chân 45 độ sẽ thấy mé trong bên dưới của xương đầu gối xuất hiện chỗ hõm, đó là huyệt Nội Tất Nhãn

Với hai cách này, bạn có thể dễ dàng biết được vị trí của huyệt.

Huyệt Tất Nhãn có công dụng gì?

Huyệt giữ vai trò chi phối trực tiếp dây thần kinh vận động cơ của đầu gối. Theo tài liệu Đông y, huyệt này chuyên đặc trị các bệnh lý như cước khí, đau đầu gối, sưng đau bắp chân.

Bệnh nhân đau phần mặt trong đầu gối, khó khăn khi đứng lên ngồi xuống, đi lại không linh hoạt, có thể tác động bấm huyệt này để thuyên giảm các cơn đau.

Tác dụng trị bệnh

Huyệt Tất Nhãn có công dụng chính điều trị cước khí và các bệnh lý gần khu vực đầu gối. Cụ thể:

Chữa cước khí

Cước khí được biết đến là hiện tượng đau nhức trong gót chân, chỉ đau tại vị trí nhất định. Quan sát bề ngoài thì khó nhận biết được hiện tượng này vì cước khí không gây cảm giác nóng, không đỏ, không sưng. Theo Đông y giải thích thì hiện tượng này xuất phát từ nguyên nhân do cơ thể nhiễm lạnh, không loại bỏ hàn khí

Người bệnh thường thấy đau nhức, nhất là vào thời điểm thời tiết thay đổi, sương màu, giá lạnh. Trời càng lạnh, càng dễ bệnh

Phương pháp chữa cước khí là áp dụng kinh lạc để loại bỏ đi khí lạnh ra khỏi cơ thể. Đông y gọi cách này là biện pháp trừ thấp, khu phong, ôn kinh hoạt lạc

Chữa cước khí với cách bấm huyệt, châm cứu huyệt Tất Nhãn ở hai đầu gối giúp thuyên giảm tình trạng đau nhức

Điều trị đau đầu gối

Huyệt này có tác dụng hiệu quả khi áp dụng để trị liệu chứng đau đầu gối. Vì thế mà huyệt này thường được sử dụng để chữa các bệnh như trật khớp, phong thấp khớp và dị dạng đầu gối

Tác động lực vào huyệt đúng cách sẽ giúp bệnh nhân thuyên giảm cơn đau, hỗ trợ cải thiện được tình trạng đầu gối bị tích nước.

Người lớn tuổi thường bị đau ở đầu gối do lão hóa, lúc này kích thích vào huyệt Tất Nhãn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt. Bên cạnh đó, người lớn tuổi bấm huyệt này thường xuyên sẽ tăng cường hoạt động cơ xương khớp, lưu thông máu, chậm quá trình lão hóa, thải độc và phòng một số bệnh lý khác.

Tuy nhiên, nếu người bệnh cảm thấy đau đầu gối ở phía ngoài hoặc vì một số nguyên nhân khác thì tác động huyệt đạo Ngoại Tất Nhãn (huyệt Độc Tỵ) sẽ hiệu quả hơn.
Có thể thực hiện phương pháp đốt cứu với huyệt này khi chữa trị đau lưng.

Hướng dẫn tác động vào huyệt

Có thể kích thích huyệt với hai cách là châm cứu và bấm huyệt:

• Xoa bóp bấm huyệt: Kích thích vào huyệt đơn giản và dễ thao tác, giảm nguy cơ phụ thuộc nhiều vào thuốc biệt dược, độ an toàn cao. Bấm huyệt Tất Nhãn rất cơ hiệu quả trong việc chữa các bệnh lý quanh khu vực đầu gối, giúp giảm cơn đau nhức, giảm áp lực đè lên hệ thần kinh và thư giãn cơ
• Châm cứu: Tác động trực tiếp và sâu vào huyệt tại vùng bị tổn thương, tăng hiệu quả chữa trị.

Thao tác châm như sau: Co gối, căng vùng da cần châm và tiến hành châm kim vào chỗ hõm. Châm kim thẳng sâu từ 0,5 – thống. Có thể châm xiên từ ngoài vào trong (từ huyệt Nội Tất Nhãn sang Ngoại Tất Nhãn)

Cách phối hợp huyệt Tất Nhãn

Hệ thống huyệt đạo có quan hệ chặt chẽ với hoạt động sinh lý trên cơ thể. Đa số các biểu hiện bệnh đều thể hiện tại các vị trí huyệt đạo. Khi người bệnh cảm thấy đau tức, màu sắc da tại vùng huyệt thay đổi, đau khi chạm nhẹ,… điều đó báo hiệu cơ thể đang tổn thương cơ quan tại đó

Công dụng chữa trị huyệt phụ thuộc vào mối liên hệ giữa kinh lạc và huyệt trong cơ thể, do đó để tăng hiệu quả điều trị, phối hợp huyệt sẽ rất cần thiết. Tham khảo một vài cách phối hợp huyệt đạo Tất Nhãn:

• Phối hợp huyệt Túc Tam Lý (Vi.36) (Thắng Ngọc Ca): Điều trị chân sưng to, không thẳng
• Phối hợp huyệt Tất (Dương) Quan (C 7) (Ngọc Long Ca): Điều trị đau ở đùi, đầu gối
• Phối hợp huyệt Tất (Dương) Quan (C 7) (Ngọc Long Kinh) + huyệt Khoan Cốt + : Điều trị 2 chân bị sưng đau.

Cần lưu ý gì khi bấm huyệt?

Bấm huyệt là cách tác động lực rất tốt cho sức khỏe. Nếu biết cách châm huyệt đúng phương pháp, kỹ thuật này sẽ mang lại hiệu quả khá rõ rệt. Tuy nhiên, nếu không biết rõ tính chất của huyệt, nguy cơ phát sinh những biến chứng rất cao khi thực hiện. Vì thế mà cần lưu những điều sau khi bấm huyệt:

• Lựa chọn thầy thuốc có chuyên môn và kỹ năng tốt, am hiểu sâu về hệ thống các huyệt đạo để tiến hàng day ấn bấm huyệt. Nếu chuyên viên không có kinh nghiệm, day ấn không đúng bị trí huyệt, không đúng cách, không phù hợp với thể trạng của người bệnh sẽ làm sự mệt mỏi gia tăng, cơ thể càng thêm đau nhức
• Bệnh nhân bị chấn thương ở cơ, xương khớp với vết thương hở hay kín cũng không nên bấm huyệt vì có thể làm các vùng tổn thương bị gia tăng chấn thương
• Không nên thực hiện bấm huyệt với các vết thương bị lở loét, hở, sưng đỏ,… hoặc các vùng da có dấu hiệu viêm nhiễm
• Người viêm ruột thừa, phụ nữ mắc bệnh nội khoa như viêm đau ở vòi trứng thì không nên bấm huyệt
• Người có thể trạng yếu, căng thẳng mệt mỏi khi áp dụng cách bấm huyệt cũng sẽ mang lại hiệu quả chữa bệnh tốt, tăng cường sinh lực và sinh lực cho cơ thể.

Bài viết trên đã thông tin chi tiết về đặc tính, vị trí, cách xác định huyệt và hướng dẫn bấm huyệt, châm cứu huyệt Tất Nhãn đúng cách. Hy vọng thông qua những thông tin trên, bạn đọc có thể nắm rõ như thế nào là huyệt đạo Tất Nhãn và cách ứng dụng để chữa bệnh.

Xem thêm:

• Huyệt Dương bạch: Vị trí, công dụng và cách châm cứu huyệt
• Huyệt túc tam lý và bấm huyệt để tăng cường sức khỏe