Huyệt Quan Môn: Vị Trí, Tác Dụng và Cách Châm Cứu Hiệu Quả

Huyệt Quan Môn là một điểm huyệt quan trọng trên kinh Vị, được biết đến với khả năng điều hòa tiêu hóa và bài tiết. Trong bài viết này, Đông Phương Y Pháp sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vị trí, công dụng và cách thức tác động của huyệt trong điều trị các vấn đề sức khỏe thường gặp.

Tìm hiểu huyệt Quan Môn là gì?

Huyệt Quan Môn có xuất xứ từ Giáp Ất Kinh. Đây là huyệt thứ 22 của kinh Vị. Tên huyệt có ý nghĩa sâu sắc, phản ánh chức năng quan trọng của huyệt đạo này trong T học cổ truyền.

• “Quan” có nghĩa là đóng, khóa, cửa ải.
• “Môn” có nghĩa là cửa, cổng.

“Quan Môn” mang ý nghĩa là “cửa đóng” hoặc “cửa kiểm soát”. Đây được coi như một cửa ải quan trọng, giúp kiểm soát sự đóng mở, điều hòa sự lưu thông của khí huyết và các chất trong cơ thể.

Ngoài ra huyệt đạo còn được gọi với tên là huyệt Quan Minh.

Vị trí huyệt Quan Môn

Huyệt Quan Môn nằm trên bụng, cách rốn 3 thốn và cách đường trung tâm bụng (đường thẳng đứng đi qua rốn) 2 thốn về phía bên phải.

Để xác định vị trí huyệt Quan Môn, bạn có thể làm theo các bước sau:

• Bước 1 – Xác định vị trí rốn: Đây là điểm dễ nhận biết nhất trên bụng.
• Bước 2 – Đo 3 thốn lên trên rốn: Một thốn tương đương với bề ngang của ngón tay cái của bạn. Đo 3 thốn lên trên rốn theo đường trung tâm bụng.
• Bước 3 – Đo 2 thốn sang phải: Từ điểm vừa đo được ở bước 2, đo tiếp 2 thốn sang bên phải. Vị trí này chính là huyệt đạo cần tìm kiếm.

Đặc điểm giải phẫu huyệt vị này như sau:

• Dưới da huyệt là cân cơ chéo to, mạc ngang, cơ thẳng to, phúc mạc, ở trong ổ bụng là đại tràng ngang.
• Thần kinh vận động cơ chính là 6 dây thần kinh gian sườn dưới cùng dây thần kinh bụng – sinh dục.
• Da vùng huyệt đang chịu sự chi phối bởi tiết đoạn dây thần kinh D8.

Tác dụng của huyệt Quan Môn đối với sức khỏe

Trong Y học cổ truyền, huyệt Quan Môn được ứng dụng trong điều trị các vấn đề về tiêu hóa và bài tiết, bao gồm:

• Trị bụng đầy, rối loạn tiêu hóa: Huyệt Quan Môn nằm gần đại tràng ngang, có tác dụng điều hòa khí huyết và tăng cường chức năng của cơ quan này. Kích thích huyệt này giúp thúc đẩy nhu động ruột, tăng cường quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn, từ đó giảm cảm giác đầy bụng, khó tiêu và các triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác.
• Trị ruột sôi, tiêu chảy: Kích thích huyệt Quan Môn giúp điều hòa dòng chảy của khí huyết trong kinh mạch Vị. Khi bị tiêu chảy, việc tác động vào huyệt này giúp điều hòa chức năng đại tràng, giảm nhu động ruột quá mức, từ đó giảm triệu chứng tiêu chảy và ruột sôi.
• Trị phù thũng: Phù thũng thường liên quan đến sự mất cân bằng về chuyển hóa nước trong cơ thể. Huyệt Quan Môn có tác dụng lợi tiểu, giúp tăng cường quá trình bài tiết nước và chất thải, từ đó giúp giảm phù nề và cải thiện tình trạng tích nước.

Hướng dẫn châm cứu, bấm huyệt Quan Môn

Để khai mở hoàn toàn công năng của huyệt đạo, việc đáp ứng chuẩn kỹ thuật châm cứu và bấm huyệt dưới đây vô cùng quan trọng.

Kỹ thuật thực hiện

Các bước trong kỹ thuật châm cứu và bấm huyệt được tiến hành cụ thể như sau:

Châm cứu:

• Sát trùng vùng da quanh vị trí huyệt bằng cồn.
• Châm kim thẳng đứng vào huyệt, sâu khoảng 1 – 1.5 thốn.
• Bệnh nhân có thể cảm thấy hơi tức hoặc căng tức nhẹ.
• Lưu kim tại huyệt vị trong khoảng 15 – 20 phút.
• Rút kim và sát trùng lại.
• Có thể cứu 3 – 5 tráng hoặc ôn cứu 5 – 10 phút sau khi châm để tăng hiệu quả.

Bấm huyệt:

• Dùng ngón tay cái hoặc ngón giữa day ấn huyệt Quan Môn.
• Bấm với lực vừa phải, cảm thấy hơi tức là được.
• Bấm khoảng 1 – 2 phút, có thể lặp lại nhiều lần trong ngày.

Chú ý an toàn khi thực hiện

Trong quá trình châm cứu, bấm huyệt Quan Môn sẽ cần chú ý một số vấn đề dưới đây để đảm bảo an toàn:

• Châm cứu nên được thực hiện bởi chuyên gia y học cổ truyền có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
• Bấm huyệt có thể tự thực hiện tại nhà, nhưng cần nhẹ nhàng và tránh gây tổn thương vùng da.
• Không nên châm cứu hoặc bấm huyệt khi đang đói, quá no, mệt mỏi hoặc đang trong thời kỳ kinh nguyệt.
• Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi châm cứu hoặc bấm huyệt, nên ngừng lại và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Phối huyệt tăng hiệu quả trị bệnh

Ngoài tác động đơn huyệt, trong các cuốn Y thư cổ ghi chép cách phối huyệt đạo Quan Môn với những huyệt đạo tương hợp nhằm tăng hiệu quả trị bệnh như sau:

Phối cùng huyệt Ủy Trung:

• Vị trí: Huyệt Ủy Trung nằm ở chính giữa lằn chỉ ngang (nếp gấp) phía sau đầu gối.
• Tác dụng: Theo ghi chép trong Thiên Kim Phương, khi phối huyệt Ủy Trung cùng huyệt đạo Quan Môn sẽ giúp tăng hiệu quả điều trị chứng tiểu són.

Phối cùng huyệt Trung Phủ:

• Vị trí: Huyệt Trung Phủ nằm ở phần ngực, dưới xương đòn khoảng 1 thốn, ngay trên khe giữa xương sườn thứ nhất và thứ hai, cách đường giữa cơ thể (đường dọc qua rốn) 6 thốn
• Tác dụng: Trong cuốn Thiên Kim Phương phân tích kết hợp cùng huyệt Trung Phủ sẽ giúp trị tình trạng tiểu nhiều cho người bệnh.

Bài viết đã phân tích chi tiết về tác dụng của huyệt Quan Môn trong điều trị các vấn đề tiêu hóa. Việc áp dụng đúng cách sẽ giúp cải thiện sức khỏe một cách hiệu quả. Để đạt được lợi ích tối đa này, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp trị liệu nào.

Xem Thêm:

• Huyệt Tam Nhãn Ở Đâu? Khám Phá Công Dụng Đối Với Sức Khỏe
• Huyệt Tam Gian: Vị Trí, Công Dụng Và Cách Tác Động Hiệu Quả