Huyệt Dương Trì: Vị trí, cách xác định và tác dụng nên biết

Huyệt dương trì là một trong những huyệt đạo quan trọng trên cơ thể. Vậy huyệt này nằm ở vị trí nào và có tác dụng ra sao? Hãy theo dõi ngay bài chia sẻ dưới đây để bỏ túi những kiến thức hữu ích về huyệt đạo này.

Dương trì là huyệt gì? Vị trí huyệt dương trì?

Tên gọi: Dương Trì hay còn được gọi là huyệt Biệt Dương.

Giải nghĩa: 

Dương: Mặt ngoài của cổ tay, là “dương” so với “âm” bên trong lòng bàn tay; Trì có nghĩa là cái ao, ở đây có nghĩa là chỗ lõm ở cổ tay.

Dương Trì là huyệt lõm, nằm ở mặt ngoài cổ tay.

Vị trí huyệt trong hệ kinh mạch: Dương Trì là huyệt thứ 4 của kinh Thủ Thiếu dương Tam Tiêu, thường được châm cho những trường hợp khát nước, cổ tay đau âm ỉ. Ngoài ra huyệt đạo này còn là 1 trong 14 Yếu huyệt nên có khả năng điều chỉnh hạ tiêu rất tốt.

Cách xác định huyệt Dương Trì

Dương Trì là huyệt đạo có thể dễ dàng xác định bằng mắt. Huyệt nằm tại chỗ lõm đường lằn ngang khớp xương cổ tay về phía mu tay, khe giữa gân cơ duỗi chung ngón tay và cơ duỗi riêng ngón trỏ, khe đầu dưới xương quang và xương trụ.

Muốn xác định chính xác vị trí huyệt cần ngửa bàn tay ra sau để nổi rõ nếp gấp khớp và các gân.

Trong giải phẫu: Sau khi giải phẫu cho thấy xung quanh huyệt là hệ thống gân cơ:

• Khe giữa gân cơ giúp co duỗi chung ngón tay;
• Gân duỗi riêng ngón trỏ;
• Gân duỗi riêng ngón út cùng với khe giữa đầu dưới xương trụ, xương quay.

Các gân cơ này có tác dụng rất quan trọng trong việc mang lại cảm giác và giúp bàn tay hoạt động bình thường. Thần kinh vận động cơ của huyệt là các nhánh dây thần kinh trụ. Vùng da ở vị trí này được chi phối bởi các tiết đoạn thần kinh C8 hoặc D1 vì thế, chúng có liên quan mật thiết đến việc ứng dụng chữa các bệnh như thoái hóa khớp, viêm khớp, tê bì ở vùng tay.

Tác dụng huyệt Dương Trì và cách phối huyệt

Tác dụng tại chỗ: Khi tác động huyệt giúp giảm tình trạng đau sưng cổ tay một cách nhanh chóng.

Tác dụng theo kinh mạch: Giúp giảm đau tay, đau vai, đau họng, đau mắt, điếc tai.

Tác dụng toàn thân: Giúp giảm các chứng bệnh như: Sốt rét, liệt chi trên, đau nhức chi trên, hội chứng cổ vai cánh tay, tiêu khát,…

Dương Trì là huyệt có ảnh hưởng và tác động đến nhiều bệnh khác nhau mà cơ thể con người dễ mắc phải. Thông thường, trong y học cổ truyền sẽ phối kết hợp huyệt vị này với một số huyệt khác để mang lại hiệu quả điều trị bệnh như:

• Phối với các huyệt Hợp Cốc (Đại trường.4), Khúc Trì (Đại trường.4), Trung Chử (Tam tiêu.3) và Xích Trạch (Phế 5) để trị chứng khớp ngón tay bị co rút (Châm Cứu Đại Thành).
• Phối với huyệt Giải Khê (Vị 41), Hậu Khê (Tiểu trường.3), Hợp Cốc (Đại trường.4), Lệ Đoài (Vị 45) và Phong Trì (Đ.20) để trị thương hàn không đổ mồ hôi (Châm Cứu Tụ Anh).
• Phối với huyệt Dương Cốc (Tiểu trường.5), Dương Khê (Đại trường.5), Ngoại Quan (Tam tiêu.6) trị chứng cổ tay và bàn tay đau mỏi (Trung Quốc Châm Cứu Học Khái Yếu).
• Phối với huyệt Bát Tà, Đại Lăng (Tâm bào.7), Tứ Phùng trị khớp ngón tay bị viêm (Châm Cứu Học Thượng Hải).
• Phối với huyệt Đại Chùy, Phong Môn (Bàng quang.12) và Thiên Trụ (Bàng quang.10) trị đau đầu, cơ thể nóng lạnh, không ra mồ hôi (Châm Cứu Học Thượng Hải).
• Phối với huyệt Cứu Dương Trì trái và Trung Quản (Nh.12) để trị tử cung lệch về phía trái (Châm Cứu Chân Tủy).

Việc phối hợp này cần có sự hướng dẫn thực hiện một cách chính xác từ người có chuyên môn mới đem lại hiệu quả cao như mong muốn.

Cách tác động lên huyệt vị để điều trị bệnh

Theo y học cổ truyền, huyệt Dương Trì cũng giống như các huyệt đạo khác, có thể áp dụng biện pháp châm cứu hoặc bấm huyệt để trị bệnh.

Cách châm cứu trị bệnh trên huyệt Dương Trì

Huyệt Dương Trì nằm ở cổ tay, nơi có nhiều kinh mạch đi qua nên đây là vị trí tương đối nhạy cảm. Châm cứu trên huyệt này có thể điều trị được khá nhiều bệnh lý. Để tác động hiệu quả, tránh ảnh hưởng sức khỏe người bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn về hướng kim, độ sâu, ôn cứu như sau:

• Sau khi xác định được vị trí của huyệt trên cơ thể, thì sử dụng kim châm, châm thẳng 0.3 – 0.5 thốn.
• Trường hợp trị bệnh khớp ở cổ tay chú ý cần hướng mũi kim qua 3 bên, cứu 3 – 5 tráng, ôn cứu 5 – 10 phút.

Cách bấm huyệt Dương trì trị bệnh

Tương tự như các huyệt vị khác, cũng có thể áp dụng bấm huyệt trên huyệt vị này để chữa bệnh. Việc bấm huyệt Dương Trì cũng cần đúng thao tác, tránh sai sót gây hại cho sức khỏe. Phương pháp bấm huyệt được tiến hành theo các bước sau:

• Xác định chính xác vị trí của huyệt vị rồi dùng ngón trỏ hoặc ngón cái day bấm liên tục khoảng 30 giây đến 1 phút.
• Nên thực hiện day ấn huyệt ở cả hai tay với lực vừa phải. Kiên trì thực hiện bấm huyệt Dương trì nhiều lần trong ngày để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Các phương thức tác động trên huyệt vị này có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý mãn tính khá hiệu quả.

Ứng dụng phương pháp tác động huyệt dương trì trong điều trị bệnh

Huyệt Dương Trì thường được ứng dụng trong điều trị một số bệnh tại nhà sau đây:

Trị chứng lạnh tay chân

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạnh chân tay là do hệ tuần hoàn gặp vấn đề. Huyệt Dương trì là huyệt quan trọng, có tác dụng chi phối tuần hoàn huyết dịch, bài tiết hormon toàn thân. Vì vậy, khi kích thích huyệt này có thể khôi phục công năng tam tiêu kinh và truyền nhiệt đến toàn thân.

Nếu tác động đều đặt đến huyệt vị sẽ nhanh chóng làm lưu thông tuần hoàn máu, cân bằng bài tiết hormon, làm ấm cơ thể, giảm lạnh vùng chân, tay, lưng. Cách thực hiện:

• Xác định đúng vị trí huyệt vị trên bàn tay.
• Dùng ngón tay giữa của tay trái ấn bấm vào huyệt Dương Trì của tay phải. Ấn nhẹ nhàng, sau khoảng 30 giây thì đổi sang tay còn lại.

Điều trị đau cổ tay

Đau nhức cổ tay thường do một số nguyên nhân như: Lao động nặng, vận động sai tư thế, mắc các bệnh về khớp,… Khi cơ thể gặp tình trạng này, người bệnh có thể áp dụng cách xoa ấn huyệt Dương Trì hàng ngày.

Cách thực hiện: Xác định chính xác huyệt vị rồi dùng tay xoa ấn với lực vừa phải trong khoảng 30 giây. Có thể áp dụng cách giảm đau này thường xuyên, nhất là khi các cơn đau xuất hiện.

Ngoài bấm huyệt, để gia tăng hiệu quả giảm đau nhức người bệnh có thể kết hợp đắp lá thuốc Nam hoặc chườm ấm cổ tay.

Lưu ý khi tác động lên huyệt Dương Trì

Một số lưu ý khi điều trị bệnh bằng cách châm cứu hoặc bấm huyệt Dương Trì là:

• Cần xác định chính xác huyệt đạo trước khi áp dụng các liệu pháp điều trị để tránh gây tổn thương cho cơ thể. Để đảm bảo an toàn cho bản thân, người bệnh không nên tự ý thực hiện mà cần tìm đến chuyên gia, bác sĩ có chuyên môn để được hướng dẫn chính xác nhất.
• Không châm cứu lên huyệt đạo nếu vùng da có dấu hiệu bị tổn thương, lở loét hoặc rỉ máu.
• Không nên thực hiện châm cứu khi đang quá no hoặc đang quá đói vì có thể khiến dạ dày bị kích thích, gây tổn thương nghiêm trọng.
• Khi bấm huyệt cần tác động lực vừa phải và kiên trì hàng ngày sẽ có hiệu quả cao.
• Trong quá trình trị liệu, người bệnh tuyệt đối không sử dụng rượu, bia, thuốc lá hay các chất kích thích chứa cồn khác.
• Phụ nữ đang mang thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ tuyệt đối không áp dụng liệu pháp tác động lên huyệt đạo này để trị bệnh, để tránh gây ảnh hưởng đến thai nhi.
• Nên kết hợp việc châm cứu, bấm huyệt với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi khoa học để cơ thể có sức đề kháng tốt, chống lại các tác nhân gây bệnh.

Trên đây là một số thông tin giúp nhận biết, phân biệt huyệt vị Dương Trì. Khi điều áp dụng điều trị bệnh, người bệnh nên tìm đến cơ sở y tế uy tín để được hướng dẫn cách thực hiện chính xác nhất.

Tham khảo thêm

• Huyệt bách hội: Cách day bấm hiệu quả và những lưu ý cần cẩn trọng