Huyệt Trung Đình Nằm Ở Đâu? Tác Dụng Và Cách Châm Cứu

Huyệt Trung Đình có vị trí đặc biệt nằm ngay trên đường giữa cơ thể, giúp hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý về hô hấp. Tuy nhiên, không phải ai cũng xác định được chính xác huyệt vị này và áp dụng đúng cách khai thông huyệt. Trong bài viết dưới đây, chuyên gia sẽ chia sẻ chi tiết các thông tin liên quan đến huyệt đạo này.

Huyệt Trung Đình là gì?

Huyệt Trung Đình có xuất xứ từ Giáp Ất Kinh và là huyệt thứ 16 của mạch Nhâm. Trong cuốn Trung Y Cương Mục phân tích ý nghĩa tên huyệt đạo này như sau:

• Trung: Có nghĩa là ở giữa.
• Đình: Tượng trưng cái sân.

Huyệt ở bên dưới huyệt đạo Đản Trung, bên trong có tạng Tâm được ví như cung đình, vùng ngực được ví như sân đình. Do huyệt nằm ở giữa cung đình và sân đình, nên được gọi là Trung Đình.

Vị trí huyệt Trung Đình

Huyệt Trung Đình nằm trên đường giữa của cơ thể, ở vùng ngực, cụ thể là nằm giữa hai đầu của xương ức, giữa ngực, trên đường trung trực từ xương ức xuống.

Để xác định chính xác vị trí của huyệt này, bạn cần chia đôi đoạn xương ức từ gốc cổ đến điểm nối giữa xương ức và xương sườn thứ hai.

Giải phẫu huyệt đạo sẽ thấy những đặc điểm như sau:

• Dưới da vùng huyệt có gân cơ ngực to (bó ức và bó cơ thẳng to) cùng cân cơ thẳng to bám vào xương.
• Thần kinh vận động cơ tại vùng huyệt do đám rối thần kinh nách và dây thần kinh gian sườn.
• Da vùng huyệt đạo chịu sự chi phối bởi tiết đoạn của thần kinh D5.

Lợi ích sức khỏe của huyệt Trung Đình mang lại

Huyệt Trung Đình được ứng dụng trong điều trị các vấn đề về sức khỏe như sau:

• Điều trị bệnh về tiêu hóa: Huyệt được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến dạ dày như viêm loét dạ dày, đầy bụng, buồn nôn và tiêu chảy.
• Cải thiện hô hấp: Kích thích huyệt có thể giúp giảm ho, khó thở và các triệu chứng liên quan đến hen suyễn.
• Giảm đau ngực: Huyệt này cũng được sử dụng để giảm đau ngực do căng thẳng hoặc do các vấn đề về tim mạch.
• Cân bằng khí huyết: Huyệt giúp cân bằng khí huyết trong cơ thể, cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng cường năng lượng.

Ngoài ra, khi phối huyệt đạo Trung Đình với các huyệt tương hợp sẽ giúp hỗ trợ điều trị bệnh lý như sau:

• Phối cùng huyệt đạo Trung Phủ (P.1): Điều trị nghẹn, ăn không xuống và nôn không được (theo Tư Sinh Kinh).
• Phối cùng huyệt đạo Du Phủ (Th.27) + huyệt đạo Ý Xá (Bàng quang.49): Điều trị nôn mửa (theo Tư Sinh Kinh).
• Phối cứu huyệt đạo Trung Đình: Điều trị nôn sữa ở trẻ nhỏ (theo Sa Kinh Hợp Bích).

Trên thực tế, bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng bệnh và dựa vào thể chất của bệnh nhân để bổ sung hoặc giản lược bớt các huyệt đạo kết hợp trong phác đồ điều trị bệnh.

2 cách khai thông huyệt Trung Đình

Trong Y học cổ truyền, có 2 phương pháp được ứng dụng trong khai thông huyệt đạo Trung Đình bao gồm bấm huyệt và châm cứu. Cụ thể như sau:

Bấm huyệt trị bệnh

Phương pháp khai thông huyệt đạo bằng bấm huyệt được áp dụng phổ biến và người bệnh có thể tự thực hiện tại nhà.

• Bước 1: Nằm ngửa hoặc ngồi thẳng, thư giãn cơ thể.
• Bước 2: Xác định vị trí chính xác của huyệt đạo Trung Đình.
• Bước 3: Dùng ngón tay cái hoặc trỏ nhấn nhẹ lên huyệt đạo.
• Bước 4: Thực hiện day ấn trong khoảng 1 – 3 phút. Trong quá trình này, có thể xoay ngón tay theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ để tăng cường hiệu quả.
• Bước 5: Sau khi bấm huyệt, hãy thả lỏng ngón tay từ từ và nhẹ nhàng xoa bóp vùng huyệt thêm vài giây để thư giãn cơ bắp và cải thiện lưu thông máu.

Không bấm huyệt ở vùng da bị viêm nhiễm, tổn thương hoặc khi phụ nữ mang thai mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Đặc biệt, để hiệu quả đạt được tối ưu nhất, người thực hiện cần điều chỉnh lực đạo day ấn lên huyệt vừa phải. Có thể day ấn với lực đạo từ nhẹ đến mạnh để tránh gây tổn thương cho vùng da tại khu vực này.

Châm cứu huyệt đạo

Đây là phương pháp phổ biến trong y học cổ truyền, sử dụng kim nhỏ để châm vào huyệt, kích thích sự lưu thông khí huyết. Châm cứu huyệt đòi hỏi kỹ thuật và hiểu biết chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

• Bước 1: Bệnh nhân nên nằm thoải mái, lưng thẳng, ngực phơi ra để dễ tiếp cận huyệt.
• Bước 2: Dùng bông gòn tẩm cồn sát trùng lau sạch vùng da quanh huyệt Trung Đình.
• Bước 3: Châm kim từ từ vào huyệt, độ sâu khoảng 0.3 đến 1 thốn tùy thuộc vào thể trạng bệnh nhân.
• Bước 4: Sau khi kim đã vào đúng vị trí, có thể nhẹ nhàng xoay kim hoặc nhấc lên hạ xuống để kích thích huyệt đạo.
• Bước 5: Thời gian châm cứu thường kéo dài từ 5 đến 15 phút tùy vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân.
• Bước 6: Sau khi châm cứu xong, nhẹ nhàng rút kim ra, dùng bông gòn tẩm cồn sát trùng lau lại vùng da vừa châm.

Lưu ý quan trọng: Xương ức rất mềm, đặc biệt là trẻ nhỏ. Vậy nên khi châm không được để kim thẳng góc với bề mặt da vì có thể xuyên qua xương vào trong. Nếu châm vào xương sẽ gây ra cảm giác đau buốt.

Huyệt Trung Đình là một huyệt đạo quan trọng, khi tác động đúng cách có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y học cổ truyền hoặc các bác sĩ chuyên khoa.

Xem Thêm:

• Huyệt Tiền Cốc: Vị Trí, Công Dụng, Cách Châm Cứu Bấm Huyệt
• Huyệt Tiêu Lạc: Vị Trí, Tác Dụng Và Cách Châm Cứu Hiệu Quả