Rối Loạn Tiền Đình

Hội chứng rối loạn tiền đình tuy không trực tiếp gây nguy hiểm đến tính mạnh nhưng nó lại là con đường nối liền đến nhiều nhánh bệnh lý nguy hiểm khác. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về rối loạn tiền đình: mức độ nguy hiểm, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả nhất hiện nay.

Tổng quát về chứng rối loạn tiền đình

Tiền đình là một bộ phận thuộc hệ thần kinh, vị trí nằm ở phía sau ốc tai hai bên. Vai trò của bộ phận này là để cân bằng cơ thể, duy trì trạng thái thăng bằng và phối hợp các bộ phận khác nhau của cơ thể như: cử động như mắt, tay, chân, thân mình…

Rối loạn tiền đình là gì?

Rối loạn tiền đình là tình trạng rối loạn quá trình truyền dẫn và tiếp nhận thông tin. Quá trình này gây tắc nghẽn do dây thần kinh số 8 hoặc động mạch có vai trò nuôi dưỡng não bị tổn thương. Một số trường hợp tổn thương khác ở khu vực tai trong và não cũng gây rối loạn tiền đình. 

Những quá trình này làm cho tiền đình mất khả năng giữ thăng bằng, cơ thể loạng choạng, thường xuyên hoa mắt, chóng mặt, quay cuồng, buồn nôn… Tất cả những triệu chứng này thường xuyên lặp lại liên tục, xuất hiện đột ngột làm cho bệnh nhân khó chịu và gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và sức khỏe.

Rối loạn tiền đình sẽ nhanh chóng kết nối với nhiều bệnh lý như: thiếu máu não, tiểu đường, huyết áp cao… Những căn bệnh này có nguy cơ rất cao dẫn đến đột quỵ và đe dọa tính mạng người bệnh.

Có hai loại rối loạn tiền đình thường gặp nhất đó là:

Rối loạn tiền đình ngoại biên

• Chứng rối loạn tiền đình có nguồn gốc ngoại biên gây tổn thương ngay tại vùng tai trong. 
• Khi mắc chứng hội chứng này, bệnh nhân sẽ có những biểu hiện rất rõ, nhất là chóng mặt và mất thăng bằng. Thế nhưng, hội chứng này lại không gây nguy hiểm đến sức khỏe và phần lớn người bệnh thường nằm trong nhóm này.

Rối loạn tiền đình trung ương

• Chứng rối loạn tiền đình này hình thành do tổn thương nhân tiền đình tại thân não và tiểu não. Nhóm bệnh này thường ít gặp hơn, triệu chứng không rõ ràng. 
• Người bệnh thuộc nhóm này thường nguy hiểm và khó chữa hơn rất nhiều bởi yếu tố ngoại biên.

Rối loạn tiền đình có nguy hiểm không?

Chứng rối loạn tiền đình trong một vài trường hợp có thể chỉ thoáng qua trong một vài ngày nhưng cũng có thể kéo dài, tái phát liên tục. Khi đó, nó không chỉ gây ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng tới sinh hoạt và cuộc sống hằng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng khó lường.

Khi chứng rối loạn tiền đình ập đến, nếu người bệnh vẫn cố di chuyển sẽ có nguy cơ bị ngã, làm trầy xước da hoặc gây chấn thương. Tình trạng này nếu nặng hơn thậm chí có thể gây gãy tay, chân, chấn thương sọ não nếu va đập vào vật cứng. 

Biến chứng của rối loạn tiền đình nguy hiểm nhất chính là gây đột quỵ do lượng máu lên não kém. Chính vì thế, khi phát hiện bệnh người bệnh cần đi thăm khám và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ khi dùng thuốc.

Đâu là nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình?

Muốn điều trị rối loạn tiền đình đạt hiệu quả, trước tiên cần phải xác định rõ đâu là lý do chính gây ra bệnh.

Những nguyên nhân chủ yếu gây ra chứng bệnh rối loạn tiền đình có thể kể đến như:

• Bệnh huyết áp thấp, tai biến, thiếu máu, các vấn đề khác liên quan đến tim mạch,… Những căn bệnh này làm cho lượng máu bơm lên não bị tắc nghẽn, không đảm bảo
• Thường xuyên bị căng thẳng, mất ngủ, gặp áp lực công việc… những vấn đề này gây tổn thương hệ thống thần kinh. Trường hợp dây thần kinh số 8 bị tổn thương sẽ làm cho tiền đình không thể nhận được thông tin chính xác từ các cơ quan khác. Khi đó, tiền đình hoạt động sai và gặp rối loạn 
• Tác hại của một số căn bệnh gây ra như: u dây thần kinh, bệnh như u não, viêm dây thần kinh, viêm tai giữa,…
• Người cao tuổi bị suy giảm các chức năng, nhất là chức năng của hệ thần kinh
• Cân nặng không đảm bảo cũng là nguyên nhân gây nên chứng bệnh liên quan đến tiền đình

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác cũng sẽ gây ra những tác động đến tiền đình như: Cơ thể mất máu quá nhiều, nạp quá nhiều rượu bia, nhiễm độc, lạm dụng loại thuốc… 

Thêm vào đó, những người thường xuyên sống trong môi trường có quá nhiều tiếng ồn, vùng khí hậu không ổn định, thời tiết thay đổi hay lười vận động cũng là những nguyên nhân gây bệnh tiền đình.

Những triệu chứng cảnh báo rối loạn tiền đình cần biết

Khi hệ thống tiền đình chịu tác động và gặp rối loạn sẽ có những “tín hiệu” cảnh báo khá rõ. Người bệnh cần đặc biệt chú ý khi gặp phải những dấu hiệu rối loạn tiền đình phổ biến nhất như:

• Thường xuyên bị chóng mặt, quay cuồng và cảm thấy choáng váng
• Mất cân bằng cơ thể, gặp khó khăn khi di chuyển và không thể định hướng không gian
• Thị giác gặp rối loạn, không thể quan sát rõ những vật dù ở cự ly gần, hoa mắt kèm theo nhạy cảm với ánh sáng bất thường
• Ù tai, thính giác hoạt động kém
• Tâm lý bị tác động dễ dàng và dễ thay đổi tâm trạng, nhất là bị căng thẳng, lo lắng, rất khó để tập trung…

Mỗi người sẽ có những biểu hiện chứng rối bệnh liên quan đến tiền đình khác nhau và ở những mức độ khác nhau. Đặc biệt, với người lớn tuổi những triệu chứng này sẽ càng nặng hơn bình thường.

Chứng bệnh liên quan đến tiền đình có thể để lại hậu quả trong học tập, lao động, sinh hoạt hằng ngày. Hội chứng này khiến người bệnh suy giảm chất lượng công việc và cuộc sống rất rõ. Những trường hợp bệnh nặng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí có thể đe dọa tính mạng bất cứ lúc nào.

Đối tượng có nguy cơ rối loạn tiền đình cao nhất?

Những đối tượng nào có nguy cơ bị rối loạn tiền đình là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để tìm hiểu về vấn đề này. Theo đó, những đối tượng được xác định là có nguy cơ cao gặp phải các chứng bệnh liên quan đến tiền đình đó là: người lớn tuổi, người thường xuyên tiếp xúc với môi trường làm việc quá ồn, gặp căng thẳng kéo dài.

Người cao tuổi là đối tượng thường xuyên gặp phải những chứng bệnh gây hiện tượng chóng mặt, choáng váng. Đặc biệt, trạng thái mất cân bằng dễ gây ra một loạt những hệ lụy khác cho đối tượng bệnh này như: vấp ngã, đột quỵ…

Kết quả của cuộc nghiên cứu dịch tễ lớn cho thấy: Ước tính có khoảng 35% đối tượng mắc bệnh tiền đình nằm trong độ tuổi từ 40 trở lên (chiếm đến khoảng 69 triệu người).

Những người thường xuyên phải làm việc trong một số môi trường đặc thù, dân văn phòng, những người ít vận động, người từng có tiền sử mắc những chứng bệnh liên quan đến hệ thần kinh sẽ có nguy cơ mắc phải hội chứng này cao hơn.

Ngoài ra, những người thường xuyên bị căng thẳng kéo dài, stress cho dù ở mọi lứa tuổi, giới tính cũng đều là những đối tượng nguy cơ mắc bệnh rất cao.

Chẩn đoán rối loạn tiền đình nhanh chóng phát hiện bệnh từ sớm

Thăm khám lâm sàng và hỏi tiền sử bệnh sẽ giúp các bác sĩ lựa chọn xét nghiệm để đánh giá chức năng hệ tiền đình. Không chỉ vậy, phương pháp này còn giúp cho bạn loại trừ các nguyên nhân khác gây bệnh. 

Những biện pháp chẩn đoán chứng bệnh liên quan đến tiền đình có thể kể đến như:

• Điện ký rung giật nhãn cầu (ENG): Đây là một quy trình bao gồm xét nghiệm và sử dụng các điện cực nhỏ sau đó đặt lên vùng da bao quanh mắt. Nhờ đo chuyển động của mắt, các bác sĩ có thể đánh giá được dấu hiệu rối loạn các chức năng tiền đình.
• Xét nghiệm xoay vòng: Phương pháp này dùng để đánh giá mức độ phối hợp của hoạt động mắt và tai trong. Kính video hoặc các điện cực được sử dụng nhằm theo dõi những di chuyển của mắt khi đầu di chuyển
• Đo âm ốc tai (OAE): Đây là phương pháp nhằm cung cấp thông tin về các tế bào lông di chuyển trong ốc tai hoạt động ra sao. Phương pháp chẩn đoán này được thực hiện bằng cách đo sự thích ứng của các tế bào với một loạt các kích thích âm thanh.
• MRI: Đây là phương pháp chụp cộng hưởng từ để tạo ra hình ảnh cắt ngang các mô cơ thể. Mục đích của phương pháp này là nhằm phát hiện các khối u, tai biến và sự bất thường về mô mềm khác.

Chẩn đoán sớm để phát hiện bệnh và hiểu hơn về tình trạng sức khỏe của chính mình. Đừng chủ quan với bệnh, hãy đến gặp bác sĩ khi có những triệu chứng bất thường.

Phương pháp điều trị chứng tiền đình được sử dụng phổ biến nhất

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị chứng bệnh liên quan đến tiền đình khác nhau. Căn cứ vào thể trạng của người bệnh và tiền sử bệnh lý, các bác sĩ sẽ chỉ định hoặc cho bệnh nhân lựa chọn những phương pháp chẩn đoán bệnh phù hợp. Những phương pháp phổ biến nhất được sử dụng đó là:

Dùng thuốc Tây y – đừng quên chỉ định của bác sĩ

Rối loạn tiền đình uống thuốc gì là câu hỏi của rất nhiều bệnh nhân. Bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng bệnh của bệnh nhân để kê những loại thuốc phù hợp.

Những loại thuốc phổ biến nhất có thể kể đến như:

• Thuốc Piragink dạng viên uống: Thuốc được kê theo liều lượng nhất định, mỗi ngày uống hai lần, mỗi lần dùng hai viên. Ngoài ra, thuốc kết hợp với betaserc 16mg. Dùng thuốc liên tục trong vòng 5 -7 ngày, liều lượng những ngày tiếp theo sẽ giảm dần và nên dùng thuốc trong vòng một tháng.
• Thuốc Tanganil 500mg, thuốc sibelium kết hợp với viên piragink. Mỗi ngày uống hai lần, dùng thuốc trong khoảng 5-7 ngày.

Lưu ý, người bệnh tuyệt đối không tự “chẩn bệnh” cho mình và cũng không tự ý nhờ kê đơn tại các quầy thuốc. Khi có những triệu chứng bệnh cần đến gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị.

Những loại thuốc Tây y tuy mang đến hiệu quả tức thời, tuy nhiên nó cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tác dụng phụ. Vì thế, hãy chú ý đến liều lượng dùng thuốc và không nên sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài.

Phẫu thuật chữa rối loạn tiền đình

Phương pháp điều trị này chỉ được chỉ định sử dụng khi bệnh nhân đã dùng thuốc Tây y điều trị bệnh nhưng không đem lại hiệu quả kiểm soát bệnh. Phẫu thuật giúp giảm tình trạng chóng mặt và các triệu chứng khác xuất phát từ rối loạn chức năng tiền đình.

Nhược điểm của phương pháp này là bệnh nhân vẫn có thể tái phát bệnh sau điều trị. Phương pháp này cũng có thể gây ra một vài di chứng nếu không được xử lý đúng cách, một số bệnh nhân cũng rất sợ phương pháp điều trị xâm lấn…

Cách chữa bệnh theo Đông y và mẹo dân gian

Đông y có nhiều bài thuốc đơn giản hỗ trợ điều trị bệnh tiền đình tại nhà mang lại hiệu quả khá tốt. Người bệnh có thể thực hiện những phương pháp này tại nhà sau đây để tự chăm sóc sức khỏe cho chính mình, hạn chế triệu chứng rối loạn tiền đình như:

• Ngâm chân bằng nước nóng: Phương pháp này có tác dụng giúp thúc đẩy lưu thông máu tốt hơn. Nhờ hiệu quả tác động đến các mạch máu sẽ giúp người bệnh giảm căng thẳng và đẩy lùi chứng chóng mặt.
• Day ấn huyệt: Huyệt ấn đường (giữa 2 lông mày), huyệt hợp cốc, nội quan… có thể được day ấn bằng tay từ 5-10 phút mang lại hiệu quả giảm ngay triệu chứng bị hoa mắt chóng mặt.
• Đi bộ nhẹ nhàng khoảng 30 phút mỗi ngày
• Massage xung quanh vùng trán, sau gáy và hai bên ổ mắt để giảm tình trạng đau đầu, chóng mặt do tiền đình gây ra.

Điều trị bằng Đông y yêu cầu bệnh nhân cần kiên nhẫn trong thời gian khá dài còn với phương pháp chữa mẹo có thể tiềm ẩn những nguy cơ gây hại nếu không được sự đồng ý của bác sĩ. Vì thế, người bệnh cần chú ý hỏi ý kiến bác sĩ và không dùng mẹo chữa bệnh trong thời gian quá dài.

Vật lý trị liệu – giải pháp chữa tiền đình số 1

Từ xa xưa, các biện pháp vật lý trị liệu được vận dụng trong điều trị bệnh mang lại hiệu quả điều trị khá cao. Vật lý trị liệu bao gồm nhiều liệu pháp khác nhau, trong đó, xoa bóp bấm huyệt là một trong những biện pháp giúp cải thiện và điều trị hội chứng tiền đình hiệu quả nhất.

Trước khi thực hiện những liệu pháp này, người bấm huyệt cần rửa tay sạch sẽ. Người bệnh rối loạn tiền đình sẽ thả lỏng cơ thể, nằm ngửa thoải mái. Người thực hiện bấm huyệt cần am hiểu về các huyệt đạo, biết dùng lực vừa đủ để tác động lên từng vị trí có tác dụng giảm chứng bệnh liên quan đến tiền đình.

Rối loạn tiền đình nên ăn gì, kiêng gì để nhanh khỏi bệnh?

Chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học sẽ giúp bệnh nhân ngăn ngừa và hạn chế nguy cơ rối loạn tiền đình tiến triển nặng thêm.

Những thực phẩm mà tốt cho tiền đình bạn nên lựa chọn đó là:

• Thực phẩm giàu microgram axit folic: Người bệnh nên bổ sung ít nhất 400 microgram axit folic nhờ ăn các thực phẩm như: rau chân vịt, nước ép cam, bánh mì, đậu trắng, lạc, và mầm lúa mì…
• Thực phẩm giàu chất xơ: Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi nhằm giúp hệ tiêu hóa tăng thêm khả năng miễn dịch hiệu quả.
• Bổ sung vitamin: Những loại vitamin tự nhiên hoặc dạng viên uống như B6, C, D và Folate nâng cao sức đề kháng cho cơ thể, chống lại triệu chứng tiền đình.

Thực phẩm cần tránh ăn khi bị tiền đình:

• Thực phẩm, đồ uống có lượng đường và muối cao sẽ gây hại đến tiền đình, tăng thêm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt
• Tránh xa những loại đồ uống kích thích như: cafein, rượu, bia… vì chúng sẽ khiến tình trạng ù tai tăng kèm theo đó là những cơn đau đầu do rối loạn tiền đình.
• Hạn chế mỡ động vật (mỡ bò, mỡ lợn…) vì chúng có chứa hàm lượng chất béo gây tắc nghẽn động mạch, khiến máu khó lưu thông
• Đồ ăn chiên rán và thịt đổ cũng là hai loại thực phẩm mà người bị rối loạn tiền đình nên tránh

Chế độ dinh dưỡng và ăn uống có thể HỖ TRỢ điều trị bệnh nhưng không thể TIÊU DIỆT bệnh tận gốc. Vì thế, hãy thực hiện những biện pháp điều trị từ sớm để chấm dứt những triệu chứng bệnh.

Cách phòng ngừa bệnh rối loạn tiền đình tốt nhất cho bạn

Một số thói quen sinh hoạt hằng ngày cũng giúp cho bạn phòng ngừa chứng rối loạn tiền đình hiệu quả.

Những biện pháp phòng tránh đơn giản nhất mà bạn có thể thực hiện đó là:

• Tránh sử dụng điện thoại, máy tính, đọc sách khi di chuyển trên tàu xe để tránh gây căng thẳng thần kinh dẫn đến hội chứng tiền đình
• Trang bị mũ, kính và trang phục tránh nắng khi ra đường để hạn chế bị kích ứng do ánh sáng gây ra
• Tránh tiếp xúc với âm thanh, tiếng ồn quá lớn để bảo vệ hệ thần kinh
• Tích cực tập luyện và vận động thể dục thể thao hằng ngày để tăng cường lưu thông tuần hoàn não
• Tránh tình trạng căng thẳng stress kéo dài gây ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt

Như vậy, những thông tin về hội chứng tiền đình và những căn bệnh liên quan đến tiền đình sẽ giúp cho bạn hiểu đầy đủ và chính xác hơn về tính nguy hiểm của bệnh. Bạn cần chú ý đến những triệu chứng bất thường của cơ thể để nhanh chóng thăm khám, chẩn đoán, điều trị bệnh kịp thời. Chúc bạn sớm khỏi bệnh!